

Thép cán nguội hoặc cán nóng là là tên gọi cho quá trình sản xuất, là một trong những công đoạn cuối cùng trong chế tạo thép. Để tạo ra thành phẩm thì cả 2 loại thép này đều phải trải qua 4 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Xử lý quặng
Trong giai đoạn này các nguyên liệu đầu vào như: Quặng viên(Pellet),quặng sắt( Iron ore), quặng thiêu kết, và các chất phụ gia như than cốc(coke), đá vôi(lime stone) được đưa vào lò nung(Blast furnace).
Nếu là phế liệu cũng sẽ được nung nóng tới 1 nhiệt độ nhất định để làm thành dòng kim loại nóng chảy(hot metal)
Giai đoạn 2: Tạo dòng thép nóng chảy
Dòng kim loại nóng chảy được hình thành từ giai đoạn 1, được dẫn tới lò cơ bản(Basic oxygen furnace), hoặc lò hồ quang điện( Electric arc furnace).Tại đây, kim loại nóng được xử lý, tách tạp chất và tạo ra sự tương quan giữa các thành phần hoá học.Là cơ sở để quyết định mẻ thép tạo ra cho loại sản phẩm nào, thuộc mác thép nào.Ví dụ mẻ thép sẽ dùng để cán thép thanh vằn SD390 thì các thành phần hoá học sẽ được điều chỉnh ngay ở giai đoạn này để cho ra mác thép SD390.
Giai đoạn 3:Đúc tiếp liệu
Dòng kim loại sau khi ra khỏi giai đoạn 2 được đưa tới:
-Steel Castings: Đúc các sản phẩm khác.
-Tới lò đúc phôi: Từ lò này sẽ đúc ra 3 loại phôi:
Phôi thanh(Billet) là loại phôi thanh có tiết diện 100x100, 125x125, 150x150 dài 6-9-12 m. Thường dùng để cán kéo thép cuộn xây dựng, thép thành vằn.
Phôi phiến(Slab) loại phôi thành thường dùng để cán ra thép cuộn cán nóng, thép tấm cán nóng, thép cuộn cán nguội hoặc thép hình.Có
Phôi Bloom là loại phôi có thể sử dụng thay thế cho phôi thanh và phôi phiến.
Sau khi, phôi được đúc xong có thể để ở hai trạng thái: Trạng thái nóng và trạng thái làm nguội.
Trạng thái nóng(hot direct rolling) trạng thái này duy trì phôi ở một nhiệt độ cao sau khi ra khỏi quá trình hình thành phôi để đưa thẳng vào quá trình cán sản phẩm.
Trạng thái nguội của phôi để chuyển tới các nhà máy khác và sẽ được làm nóng lại (Reheating furnace) tại các nhà máy đó để đưa vào quá trình cán sản phẩm.
Giai đoạn 4: Cán
Phôi được đưa vào các nhà máy để cán ra các sản phẩm thép
-Đưa phôi vào nhà máy thép hình(Section mill) để cán ra các sản phẩm thép như sau:Rail( thép ray)Sheet pile(thép cừ lòng máng)Shape( thép hình các loại)Bar( thép thanh xây dựng).
-Đưa phôi vào nhà máy thép (wire rode mill) để cán ra thép cuộn trơn xây dựng.
-Đưa phôi vào nhà máy thép tấm(Plate mill) để cán ra thép tấm đúc(Plate).
-Đưa phôi vào nhà máy thép cán nóng (Hot Strip mill), phôi sẽ được cán ra thép cuộn cán nóng(Hot roll coil-HRC).Hoặc thép tấm cắt ( cắt ngay kho ra cuộn và đóng kiện-Hàng Baotou).Trong quá trình cán ra thép cuộn cán nóng thép cuộn đang ở nhiệt độ cao(VD 780oC) nếu muốn cán ra thép cuộn cán nguội (Cold roll coil-CRC) thì hạ nhiệt độ cuộn thép đó xuống nhiệt độ thích hợp(VD:480oc) và tiếp tục cán giảm độ dày.Như vậy, ngay ở giai đoạn này sản xuất ra thép cuộn cán nguội và thép cuộn cán nóng.Hiện nay, các nhà máy cán lại ở Việt Nam đang sử dụng Phôi thép cuộn cán nóng: (1,75-5,0 mm) sau đó đưa vào lò nung lên tới nhiệt độ thích hợp(VD 480oC) để cán giảm độ dày ra thép cuộn cán nguội
-Từ các nhà máy thép cán nóng sau khi cán ra thép cuộn cán nóng có thể đưa thẳng tới nhà máy cán thép ống hàn(welded pipe mill).
-Đưa phôi vào nhà máy cán thép ống đúc( Seemless pipe mill) để sản xuất ra thép ống đúc.
Một số đặc điểm bên ngoài giúp nhận biết:
Thép cán nguội:
- Độ dày thông thường: 0.15mm-2mm
- Bề mặt: Trắng sáng, có độ bóng cao.
- Mép biên: Thường được xén biên thẳng và sắc mép
- Bảo quản: Hàng cán nguội thường có bao bì và để trong nhà.Rất nhanh rỉ sét bề mặt không sử dụng được
Thép cán nóng:
- Độ dày thông thường: 0.9mm trở lên
- Bề mặt: Xanh đen, tối đặc trưng
- Mép biên: Hai biên cuộn thường bo tròn, xù xì, biến màu rỉ sét khi để lâu.
- Bảo quản: Có thể để thép cuộn cán nóng ngoài trời một thời gian dài.Và không cần bao bì bảo quản.
Đặc điểm và đặc tính của từng sản phẩm
Thép cán nóng
2 đặc điểm nổi trội có thể thấy ở sản phẩm này là độ nhám bề mặt thấp và có độ bền rất cao. Mặc dù sản phẩm này có bề mặt thẩm mỹ kém nhưng độ dẻo lại rất tốt cho quá trình gia công. Thêm vào đó có độ bền rất cao, khó bị gãy và chịu lực tốt, do thành phần cacbon cấu thành. Sản phẩm có khả năng chống ăn mòn kim loại tốt.
Thép cán nguội
Ưu điểm của sản phẩm này chính độ bền tốt, bề mặt sản phẩm hoàn hảo hơn, ít sai số về kích thước dung sai, bề mặt sản phẩm có độ bóng cao và đẹp, hàm lượng Carbon thấp hơn, dễ uốn và ít bị đứt gãy trong quá trình gia công.
Một điểm trừ của sản phẩm này là rất dễ bị gỉ sắt nếu dính nước mưa hoặc tiếp xúc với các chất hoá học vậy nên để đảm bảo tính thẩm mỹ và giá trị sử dụng cho sản phẩm quy trình bảo quản gồm rất nhiều yêu cầu và kỹ lưỡng